Cán màng là một trong những công đoạn quan trọng và phổ biến trong quy trình hoàn thiện sản phẩm in ấn, đặc biệt là bao bì, nhãn mác, sách, tạp chí cao cấp. Công nghệ này không chỉ nâng cao độ bền và tính thẩm mỹ cho sản phẩm mà còn giúp bảo vệ lớp in khỏi các tác động của môi trường như ẩm, bụi, trầy xước.
Tuy nhiên, trong quá trình cán màng, các xưởng in và nhà máy không ít lần gặp phải một hiện tượng gây đau đầu: điểm tuyết. Đây là lỗi bề mặt với các chấm trắng li ti xuất hiện sau khi cán màng, làm giảm tính thẩm mỹ, đôi khi buộc phải hủy toàn bộ lô hàng.
Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu tổng quan về công nghệ cán màng, phân tích nguyên nhân gây ra hiện tượng điểm tuyết và đưa ra những giải pháp kiểm soát hiệu quả.
Cán màng là quá trình phủ lên bề mặt sản phẩm in một lớp màng mỏng (thường là OPP, BOPP, PET, hoặc nylon) để tăng độ bền, bóng, mờ hoặc tạo hiệu ứng đặc biệt. Lớp màng này được liên kết với bề mặt giấy in thông qua keo cán màng chuyên dụng, có thể là keo acrylic gốc nước, keo VAE hoặc keo UV.
Trên thị trường hiện nay, công nghệ cán màng được chia làm hai loại chính là:
Cán màng nhiệt (Thermal Lamination):
Sử dụng màng đã được phủ sẵn lớp keo nhạy nhiệt. Khi đi qua hệ thống con lăn nhiệt, lớp keo tan chảy và bám dính vào bề mặt sản phẩm in.
Cán màng nước (Wet Lamination):
Áp dụng keo lỏng (thường là keo gốc nước hoặc gốc dung môi) lên bề mặt giấy, sau đó dán màng và đưa qua lô ép để liên kết. Phương pháp này đòi hỏi kiểm soát chính xác về lượng keo, nhiệt độ sấy và áp lực cán.
Cả hai phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, dù áp dụng cách nào, nếu không kiểm soát tốt các thông số kỹ thuật, sẽ dễ xuất hiện lỗi – trong đó phổ biến nhất là điểm tuyết.
Điểm tuyết là những đốm nhỏ màu trắng hoặc vùng bọt khí li ti xuất hiện giữa lớp màng và sản phẩm in sau khi cán. Khi nhìn dưới ánh sáng hoặc nghiêng sản phẩm, các điểm tuyết này hiện rõ, làm mất đi độ trong suốt và độ bóng của lớp màng.
Về bản chất, điểm tuyết là khu vực keo không tiếp xúc đều hoặc không bám dính với bề mặt in, tạo thành khoảng trống nhỏ giữa lớp màng và giấy. Hiện tượng này không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến độ bền và khả năng bảo vệ của lớp màng cán.
Sau đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến lỗi điểm tuyết trong quá trình cán màng mà các đơn vị sản xuất cần lưu ý.
Trong quá trình in offset hoặc in công nghiệp, bề mặt giấy có thể tồn dư bột in, bụi giấy hoặc bột phấn. Nếu các hạt này không được làm sạch trước khi cán màng, chúng sẽ cản trở khả năng tiếp xúc giữa keo và giấy, tạo ra các khu vực rỗng dẫn đến điểm tuyết.
Giải pháp: Vệ sinh bề mặt sản phẩm trước khi cán, có thể bằng chổi mềm, hệ thống hút bụi hoặc thổi khí. Ngoài ra, lựa chọn loại giấy có chất lượng định lượng cao, ít bụi cũng góp phần giảm hiện tượng này.
Việc sử dụng lượng keo không đủ sẽ khiến lớp màng không thể dán chặt vào toàn bộ bề mặt giấy, đặc biệt là ở các vùng rìa hoặc góc cạnh. Lớp keo quá mỏng cũng không đủ khả năng “chảy lấp” vào các lỗ hổng nhỏ trên bề mặt giấy, dẫn đến việc tạo bong bóng nhỏ.
Giải pháp: Điều chỉnh lưu lượng bơm keo, tăng độ dày lớp keo phủ hoặc sử dụng keo có độ nhớt phù hợp với tốc độ máy cán.
Con lăn áp lực trong máy cán màng đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo lực ép để keo tiếp xúc đều với bề mặt in. Nếu áp suất quá mạnh, keo sẽ bị ép tràn mép, tạo vùng thiếu keo ở trung tâm. Nếu áp suất quá yếu, keo không được ép đều, dễ tạo điểm tuyết giữa lớp màng và sản phẩm.
Giải pháp: Căn chỉnh lực ép của hệ thống con lăn phù hợp với từng loại vật liệu, định kỳ kiểm tra hệ thống thủy lực hoặc cơ cấu ép để đảm bảo áp lực ổn định.
Một vấn đề kỹ thuật rất thường gặp là bề mặt lô lăn keo bị dính keo cũ, keo khô hoặc cặn bẩn sau nhiều lần vận hành. Những vùng bị cặn bám sẽ không đưa đủ keo lên sản phẩm, gây hiện tượng loang lổ, chỗ dày – chỗ mỏng, dễ tạo điểm tuyết.
Giải pháp: Vệ sinh lô lăn định kỳ bằng dung dịch phù hợp, tránh để keo khô lâu ngày. Sử dụng keo chất lượng cao có tính ổn định tốt để giảm kết tủa và bám dính không đều.
Điểm tuyết cũng có thể bắt nguồn từ điều kiện môi trường không đảm bảo. Bụi trong không khí có thể bám lên màng hoặc giấy trước khi keo được phủ lên. Đồng thời, độ ẩm cao sẽ ảnh hưởng đến tính chất của keo, làm giảm độ bám dính và khiến lớp màng khó liên kết.
Giải pháp: Duy trì môi trường thi công sạch, khô ráo, lắp đặt hệ thống hút bụi và kiểm soát nhiệt độ – độ ẩm trong xưởng ở mức ổn định, đặc biệt là trong mùa mưa hoặc khu vực gần biển.
Keo gốc nước hoặc keo UV nếu để lâu ngoài không khí mà không đậy kín có thể bị bay hơi, đặc lại hoặc bắt đầu kết tủa. Khi sử dụng keo đã bị ảnh hưởng bởi môi trường, tính liên kết sẽ giảm mạnh, dễ gây lỗi điểm tuyết.
Giải pháp: Sau mỗi ca sản xuất, cần đổ phần keo thừa về thùng chứa, đậy kín và lọc qua lưới mịn trước khi tái sử dụng. Không để keo tiếp xúc trực tiếp với không khí quá lâu.
Việc xử lý điểm tuyết không chỉ là khắc phục sự cố mà còn là cải tiến quy trình để ngăn ngừa lỗi lặp lại. Dưới đây là một số nguyên tắc quan trọng để kiểm soát hiện tượng điểm tuyết:
Lựa chọn nguyên liệu in phù hợp, giấy ít bụi, có khả năng bám dính tốt.
Sử dụng keo cán chuyên dụng với độ nhớt và độ bám phù hợp cho từng loại giấy và màng.
Căn chỉnh đều áp lực lô cán, tốc độ máy và nhiệt độ gia nhiệt (nếu có).
Duy trì vệ sinh định kỳ toàn bộ hệ thống lô lăn, bồn keo, thiết bị cán.
Kiểm soát chặt chẽ điều kiện môi trường trong khu vực sản xuất.
Làm mẫu test thường xuyên trước khi cán hàng loạt, đặc biệt với giấy mỹ thuật hoặc các loại giấy phủ đặc biệt.
Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực cung cấp hóa chất keo công nghiệp ngành in và bao bì, Hóa chất T.T.K hiểu rõ rằng sự ổn định trong chất lượng keo chính là yếu tố quan trọng để tránh các lỗi như điểm tuyết, loang màu hay bong tróc.
Các dòng keo cán màng của T.T.K đã được nhiều khách hàng sử dụng cho cả cán màng nước và cán màng nhiệt, với ưu điểm:
Độ phủ tốt, nhớt ổn định
Chống bám bụi
Không tạo bọt khí
Tăng độ kết dính và giảm hiện tượng trắng đục
Nếu bạn đang gặp khó khăn với lỗi điểm tuyết trong cán màng hoặc cần tư vấn về loại keo phù hợp cho vật liệu in cụ thể, đừng ngần ngại liên hệ đội ngũ chuyên gia của chúng tôi.
Hóa chất T.T.K – Đồng hành cùng ngành in ấn bền vững
Hotline: 028 3842 8209
