Trong lĩnh vực sơn phủ, đặc biệt là với các công trình ngoại thất, hiện tượng phấn hóa màng sơn là một lỗi thường gặp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thẩm mỹ và độ bền của bề mặt hoàn thiện. Nếu không được phát hiện và xử lý đúng cách, phấn hóa có thể dẫn đến bong tróc lớp sơn, thấm nước và nhanh chóng làm suy giảm tuổi thọ công trình.
Bài viết dưới đây từ Hóa chất T.T.K sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng phấn hóa, nguyên nhân gây ra và các biện pháp phòng ngừa – khắc phục hiệu quả dựa trên kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế từ nhiều công trình thi công.
Phấn hóa là hiện tượng lớp sơn trên bề mặt tường hoặc vật liệu dần bị thoái hóa, tạo thành lớp bụi phấn trắng hoặc xám nhạt. Khi dùng tay xoa nhẹ, lớp bột này sẽ dính lên da tay. Nếu để lâu mà không xử lý, lớp phấn sẽ tiếp tục phát triển, làm lớp sơn mất liên kết với bề mặt, dẫn đến bong tróc và mất thẩm mỹ.
Phấn hóa không chỉ làm màu sắc bề mặt bị bạc, mờ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bảo vệ kết cấu của lớp sơn. Tình trạng này phổ biến nhất ở các bề mặt ngoài trời như tường nhà, lan can, mái hiên, hoặc các công trình tiếp xúc trực tiếp với mưa nắng.
Bạn có thể nhận diện hiện tượng phấn hóa qua một số biểu hiện sau:
Màu sơn trở nên nhạt hơn so với ban đầu, kém tươi, mất độ bóng.
Khi chạm tay vào tường, có lớp bụi mịn màu trắng bám lên tay.
Bề mặt tường trông mờ đục, dễ bong tróc, thậm chí có vết loang hoặc các mảng sơn bị nứt chân chim.
Trong điều kiện ẩm hoặc có gió mạnh, lớp phấn có thể rơi hoặc bám vào vật dụng xung quanh.
Những dấu hiệu này nếu không được xử lý kịp thời sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến tuổi thọ công trình.
Có thể chia nguyên nhân phấn hóa thành hai nhóm chính: nguyên nhân khách quan từ môi trường và nguyên nhân chủ quan do kỹ thuật thi công hoặc lựa chọn nguyên liệu sơn không phù hợp.
Một số điều kiện môi trường bên ngoài làm thúc đẩy quá trình phấn hóa nhanh hơn:
Tường có độ ẩm cao, bị ngấm nước kéo dài do không có lớp chống thấm hoặc lớp sơn bị suy yếu.
Màng sơn bị lão hóa theo thời gian do tiếp xúc liên tục với ánh nắng mặt trời, tia cực tím, mưa gió, bụi bẩn và ô nhiễm không khí.
Sai sót trong lựa chọn sơn hoặc kỹ thuật thi công cũng là yếu tố chủ đạo gây phấn hóa:
Sử dụng hệ sơn nội thất để thi công cho khu vực ngoài trời khiến màng sơn không chịu được tác động thời tiết.
Dùng sơn có hàm lượng bột màu hoặc bột độn quá cao, công thức sơn thiếu nhựa nền bền UV.
Pha sơn quá loãng, vượt ngưỡng khuyến nghị từ nhà sản xuất, làm giảm độ kết dính và khả năng tạo màng liên tục.
Thi công trên tường còn ẩm, chưa xử lý bề mặt sạch sẽ, hoặc không sử dụng lớp sơn lót chống kiềm.
Hiện tượng phấn hóa có thể được hạn chế tối đa nếu tuân thủ quy trình thi công và lựa chọn vật liệu đúng kỹ thuật ngay từ đầu.
Trước khi tiến hành sơn, cần kiểm tra kỹ độ ẩm của tường. Tường cần được để khô hoàn toàn, độ ẩm tối ưu thường dưới 16% để tránh tích tụ hơi nước dưới lớp sơn. Nếu phát hiện các vết nấm mốc, rêu hoặc bụi bẩn, cần xử lý triệt để bằng cách chà rửa, xả nhám hoặc sử dụng dung dịch chuyên dụng.
Đối với khu vực ngoài trời, bắt buộc phải dùng hệ sơn ngoại thất với nhựa nền bền thời tiết như nhũ tương sơn nước Pure Acrylic hoặc Silicone-modified Acrylic. Các loại sơn này có khả năng chống tia UV, ngăn nước thấm và duy trì độ liên kết lâu dài. Nên tránh sử dụng sơn nội thất cho khu vực ngoài trời để giảm thiểu rủi ro.
Cần tuân thủ hướng dẫn từ nhà sản xuất khi pha sơn. Pha quá loãng sẽ làm loãng kết cấu nhựa, khiến màng sơn mỏng yếu, dễ hở và không tạo được lớp liên kết chắc chắn. Đồng thời, cần khuấy đều sơn để phân tán đồng đều các thành phần trong suốt quá trình thi công.
Tường cần được lăn lớp sơn lót kháng kiềm trước khi phủ lớp sơn hoàn thiện. Sơn lót giúp ổn định nền, ngăn ẩm và tăng độ bám dính cho lớp phủ. Đối với môi trường khắc nghiệt, nên dùng 2 lớp lót và 2 lớp phủ để đạt độ dày màng tiêu chuẩn.
Tùy mức độ nghiêm trọng của phấn hóa mà có những phương án xử lý khác nhau. Việc đánh giá chính xác tình trạng sẽ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí thi công lại.
Nếu lớp phấn chỉ mới xuất hiện, có thể xử lý bằng cách dùng bàn chải hoặc khăn ẩm để lau sạch lớp bụi trắng trên bề mặt. Sau đó, rửa tường bằng nước sạch, để khô hoàn toàn và kiểm tra lại. Khi tường không còn dính bột khi xoa tay, có thể tiến hành sơn lại bằng 1 lớp lót chống kiềm và 1 lớp phủ hoàn thiện.
Nếu lớp phấn dày, sơn đã bong tróc thành mảng hoặc sờ vào thấy bề mặt quá yếu, cần cạo bỏ toàn bộ lớp sơn cũ. Sau khi cạo xong, tiến hành xả nhám, vệ sinh kỹ bề mặt và để khô hoàn toàn. Kiểm tra lại bằng cách xoa tay – nếu không còn bụi bám tay thì tiếp tục lăn 1 đến 2 lớp sơn lót kháng kiềm và 2 lớp sơn phủ chất lượng cao để phục hồi bề mặt và chống phấn hóa tái diễn.
Hóa chất T.T.K cung cấp nhiều giải pháp nguyên liệu sơn nước giúp cải thiện khả năng chống phấn hóa của hệ sơn, từ các loại nhũ tương Acrylic cao cấp, nhựa bền UV đến trợ chất sơn nước có khả năng ổn định cao trong môi trường khắc nghiệt.
Một số dòng sản phẩm nổi bật:
PLEXTOL R 4138: nhựa Pure Acrylic cho sơn ngoại thất siêu bền, chống lão hóa, chống kiềm tốt.
REVACRYL R 4388: nhũ tương styrene acrylic kháng ẩm cao, ngăn thấm và phấn hóa hiệu quả.
TEKANOL ES: trợ chất tạo màng gốc ester alcohol, giúp tăng độ bền màu, chống phấn hóa, tăng độ bóng và dẻo dai màng sơn.
LATEX DL 350PA / DL 470PA: nhựa Latex cho sơn chống thấm đàn hồi, duy trì độ dính và không phấn hóa ngay cả khi tiếp xúc thời tiết mưa nắng thất thường.
Tùy theo yêu cầu và điều kiện thực tế của từng công trình, đội ngũ kỹ thuật của T.T.K sẽ tư vấn giải pháp toàn diện từ nguyên liệu đến công thức, giúp khách hàng có lớp sơn bền vững, đẹp lâu dài theo thời gian.
Phấn hóa là một hiện tượng phổ biến nhưng có thể phòng ngừa và xử lý hiệu quả nếu người thi công hiểu đúng nguyên nhân và áp dụng đúng kỹ thuật. Chọn đúng loại sơn, thi công đúng quy trình và xử lý bề mặt kỹ lưỡng là những yếu tố cốt lõi để tránh hiện tượng phấn hóa và bảo vệ công trình lâu dài.
Hóa chất T.T.K cam kết mang đến giải pháp kỹ thuật và sản phẩm nguyên liệu chất lượng cao cho ngành sơn nước Việt Nam. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hoặc hỗ trợ kỹ thuật, hãy liên hệ với đội ngũ của chúng tôi.
Hóa chất T.T.K – Đồng hành cùng ngành sơn nước bền vững
Hotline: 028 3842 8209
